NOWOGARD
leży 60 km na północny-wschód od Szczecina i 55 km na południe od wybrzeża Bałtyku przy trasie komunikacyjnej Szczecin - Koszalin - Gdańsk (droga krajowa nr 6).
W odległości 20 km od miasta znajduje się port lotniczy Goleniów. W Świnoujściu (75 km od Nowogardu) mieści się baza promowa, udostępniająca połączenia promowe z państwami skandynawskimi.
Sąsiadujące gminy:
Golczewo, Przybiernów, Osina, Maszewo, Dobra Nowogardzka, Radowo Małe, Resko, Płoty.
Nowogard położony jest na wys. 47 m n.p.m. w południowo-wschodniej części gminy, nad Jeziorem Nowogardzkim (dł. 2680 m, szer. 620 m, powierzchnia 112 ha), w wodozlewie rzek: Rega, Sępólna, Dobrzyca. Gmina leży w obrębie jednego poziomu wysokościowego (w granicach 26,6-76,6 m npm) i łagodnie wznosi się od północy ku południowi. Niżej położony jest obszar północno-zachodni gminy (26,6-30,4 m npm), najwyżej natomiast (56,0-77,6 m npm) położona jest południowa cześć gminy.
Teren gminy jest równinny, lekko pofałdowany, miejscami pokryty niewielkimi pagórkami. Największym kompleksem leśnym jest część Puszczy Goleniowskiej, położonej w zachodniej części gminy w rejonie miejscowości Łęgno-Błotno-Ogorzele-Czermnica-Trzechel.
Warunki klimatyczne:
Region nowogardzki charakteryzuje się długim okresem wegetacji roślin (205-210 dni), znaczną sumą opadów atmosferycznych (średnia roczna powyżej 700 mm) i zróżnicowaną jakością gleb, co stwarza sprzyjające warunki do uprawy roślin o różnym okresie wegetacyjnym i kierunku użytkowania.
Nazwa Źródła średniowieczne wymieniają jednoznacznie: 1260 r. - Nowgard, 1268 r.- Nowgard, 1322 r.- Nougard i podobne, stąd forma zgermanizowana Naugard. Nazwa ta oznaczająca Nowy Gród (w drugim członie "-gard" - widoczna jest pomorska cecha językowa identyczna z polskim "gród") powstała jako przeciwstawienie do nazwy Stargard (Stary Gród). Dla Pomorza charakterystyczne są "gardy", będące; odpowiednikiem polskich "grodów".
Informacja o gminie ...
Miasto Nowogard położone jest w północno-zachodniej cz. woj. zachodniopomorskiego, u stóp północnej części Pojezierza Szczecińskiego oraz wschodniej cz. Niziny Szczecińskiej.
O walorach krajobrazowych i rekreacyjnych miasta stanowi sięgające centrum miasta, liczące 112 ha powierzchni Jezioro Nowogardzkie. Amatorzy plażowania oraz uprawiania sportów wodnych mogą korzystać z dobrze wyposażonego kąpieliska miejskiego, obok którego znajduje się pole namiotowe wraz z domkami kempingowymi.
Położenie miasta nad pięknym jeziorem, dobra baza hotelowo-turystyczna, niewielkie oddalenie od bałtyckich plaż, to główne atuty turystyczne Nowogardu. Spokój, czyste powietrze oraz dobre warunki do czynnego wypoczynku, to niezbędne elementy udanego wypoczynku.
Źródło: http://gryfnet.pl/gminy.php?gm=nowogard&m=m1
Położenie
Miasto położone 56 m nad poz. morza, na Nizinie Szczecińskiej, w pobliżu rzeczki Sępólna (lewy dopływ Uklei), położone pomiędzy jeziorami Nowogardno (Nowogardzkie) i Zamkowym, przy skrzyżowaniu szlaków do Goleniowa, Wolina, Kamienia, Gryfic, Koszalina, Stargardu(40km) i Łobza, stacja kolejowa pomiędzy Goleniowem a Kołobrzegiem.
Rys historyczny
We wczesnym Średniowieczu (X-XIII w.) powstał na północ od obecnego miasta, na półwyspie jeziora Zamkowego, warowny gród pomorski, będący czołem opola. Obok, pomiędzy obu jeziorami, wykształciła się z biegiem czasu osada rzemieślniczo-handlowa (podgrodzie), która dała początek miastu średniowiecznemu. Pierwsze wzmianki o Nowogardzie, już jako mieście, pochodzą z drugiej połowy XIII w., jeszcze sprzed lokacji (r. 1260): "iuxta Nogard castrum et villa sive oppidum". Położenie na szlaku handlowym ze Szczecina do Kołobrzegu sprzyjało rozwojowi osady. Prawo miejskie lubeckie Nowogard uzyskał w 1309 r. U kronikarza polskiego z końca XIV stulecia, Janka z Czarnkowa, pod rokiem 1378, opisującym nieszczęścia Pomorza znajdujemy wzmiankę o Nowogardzie: "Tegoż roku, różnymi czasy... ziemie Świętobora, księcia szczecińskiego i wedleńskiego, baronów Szczygliczów, hrabiów Nowogardu i innych kaszubskich i pomorskich książąt oraz biskupstwa kamieńskiego były przez książąt i szlachtę - obłędem dotkniętych - łupione i ustawicznymi pożarami niszczone. Przeto uległy one takiemu spustoszeniu, jakiego nikt nie pamiętał, ani od starszych nie zasłyszał, z wyjątkiem bowiem grodów i miast warownych nie pozostało wsi, która nie była spalona". W XIV/XV w. zbudowano mury obronne. Początkowo (połowa XIII w.) Nowogard należał do biskupstwa kamieńskiego. Wtedy rozpoczęto budowę zamku murowanego na miejscu dawnego grodu. W 1274 r. Nowogard przeszedł jako lenno w ręce rodziny Ebersteinów. W 1534 r. właścicielami miasta stali się książęta pomorscy, a od 1684 r. należało do Brandenburgii-Prus.
Podstawą rozwoju miasta było rolnictwo i hodowla, rozwijało się też rzemiosło (m. in. rymarstwo, kowalstwo). Odbywały się tutaj znane jarmarki na bydło. W miarę napływu kolonistów niemieckich postępowała germanizacja ludności słowiańskiej, która w XV w. założyła własną osadę podmiejską tzw. chyże (kiecz). W 1534 r. otwarto szkołę kościelną. Nieszczęciem miasta były liczne pożary i epidemie. W latach 1638-39, w czasie wojny 30-letniej, dżuma tak zdziesiątkowała ludność, że pozostało przy życiu zaledwie 200-300 mieszkańców.
W XVIII w. rozwinęło się w Nowogardzie tkactwo sukienne i bawełniane. Poza tym istniał młyn i browar. W XIX w. datuje się rozwój przemysłu. Wykorzystując zaplecze surowcowe, zbudowano trzy gorzelnie, a w pocz. XX w. krochmalnię. W 1882 r. Nowogard uzyskał połączenie kolejowe z Gryficami i Goleniowem. Przed wojną miasto było silnym ośrodkiem przetwórstwa płodów rolnych, rozwinął się też przemysł drzewny. W końcowej fazie II wojny światowej Nowogard zosta zniszczony w 60%, to oznacza że zniszczeniu uległo 353 domy, zdobyty został przez wojska radzieckie 5 marca 1945 r. Całkowitemu zniszczeniu uległo stare miasto z zabytkami. W wyniku powojennej odbudowy oddano do użytku fabrykę przetworów ziemniaczanych, cegielnię sylikatową, tartak, spółdzielnię wielobranżową, Państwowy Ośrodek Maszynowy, wytwórnię win. Z zabytków jest kościół mariacki z XIV w., fragmenty murów obronnych z XIV w. oraz XVI-wieczny zamek Ebersteinów (od XIX w. więzienie).
Źródło: http://www.miasta.internet.v.pl/miasta/nowogard.htm
|